فیزیوتراپی

فیزیوتراپی دانشی است که سعی دارد با کمک روش‌های فیزیکی و جسمانی مثل ماساژ و ورزش درد و مشکلات حرکتی بیمار را رفع کند و سلامتی او را بهبود بخشد. فیزیوتراپیست به کمک دستیار فیزیوتراپ طی برنامه‌ای درمانی به بیمار کمک می‌کنند شرایط جسمانی بهتری پیدا کند. دستیار فیزیوتراپی به عنوان عضوی از تیم درمانی و فردی آموزش‌دیده نقش موثری در پیشبرد این برنامه بر عهده دارد.

دستیار فیزیوتراپی کیست؟

دستیار فیزیوتراپی (Physiotherapy Assistant) بخش‌هایی از فرآیند درمانی و فعالیت‌های مشخص دیگر را زیر نظر فیزیوتراپیست انجام می‌دهد. بیمارانی که به فیزیوتراپی مراجعه می‌کنند عموما به خاطر تصادف یا بیماری دچار مشکلات حرکتی شده‌اند؛ دستیار فیزیوتراپی به آنها کمک می‌کند توان حرکتی خود را بازیابند، دردشان کاهش یابد، پیشرفت ناتوانی حرکتی‌شان کند یا متوقف شود و در نهایت سلامتی و تناسب اندام خود را بهبود ببخشند. دستیار را رابط بین فیزیوتراپیست و بیمار به شمار می‌آورند و انتظار می‌رود به هر دو کمک کند تا درمان تسهیل و تسریع شود. ضمن اینکه او به عنوان منشی وظیفه مدیریت مطب و پذیرش بیماران را نیز بر عهده دارد.

دستیار فیزیوتراپی چه کارهایی انجام می‌دهد؟

فعالیت‌های زیر را می‌توان به عنوان وظایف اصلی دستیار در نظر گرفت:

• آماده‌کردن تجهیزات پیش از شروع درمان
• آماده کردن بیمار برای شروع درمان و کمک به او پس از پایان درمان
• کمک و مشورت دادن به فیزیوتراپیست در حین درمان
• تمرین دادن بیمار با برنامه‌ای که فیزیوتراپیست تجویز کرده
• آموزش بیمار در مورد تمرین‌های خانگی و استفاده از وسایل درمانی‌ای که فیزیوتراپیست تجویز کرده
• مشاوره به بیمار در مورد آسیب، ادامه درمان و تغییر سبک زندگی
• گزارش‌نویسی و ثبت فرآیند درمان
• پذیرش بیمار و تشکیل پرونده
• دریافت وجه از بیمار
• پاسخ‌گویی به تلفن
• انجام امور جاری مطب
• مراقبت و نگهداری از تجهیزات مطب و تعمیر یا تعویض آنها

دستیار فیزیوتراپی به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟

• مهارت ارتباطی؛

فرآیند فیزیوتراپی نیاز به همراهی و انعطاف بیمار دارد و اگر بیمار همکاری نکند درمانی اتفاق نخواهد افتاد. دستیار باید بتواند با بیمار ارتباط برقرار کند، به حرف‌های او گوش دهد و کمک کند در طول درمان احساس آرامش داشته باشد. او را تحریک و تشویق کند حرکات را انجام دهد تا درمان به خوبی پیش برود.

• مهارت حل مساله؛

شرایط کاری فیزیوتراپی هر روز فرق دارد و بیماران با وضعیت و روحیه‌های متفاوت به مطب مراجعه می‌کنند. دستیار باید برای هر مشکل و مساله‌ای آمادگی ذهنی داشته باشد تا بتواند برای هر کدام در سریع‌ترین زمان راه حلی پیدا کند.

• مهارت مدیریت و سازمان‌دهی؛

دستیار باید مهارت مدیریت و سازماندهی خوبی داشته باشد تا هم به وظایف مطب برسد و هم به فیزیوتراپ کمک کند. او باید به خوبی بین این دو وظیفه تعادل برقرار کند.

• مهارت آمادگی جسمانی؛

دستیار فیزیوتراپی باید در انجام ورزش‌ها و حرکات فیزیوتراپی توانا باشد تا بتواند به خوبی تمرین‌ها را انجام دهد.

• مهارت جزئی‌نگری؛

توجه به دستورات فیزیوتراپیست، انجام دقیق تمرین‌ها و استفاده درست از دستگاه‌ها از مهم‌ترین بخش‌های کار دستیار است. هر اشتباهی ممکن است به بیمار آسیب بزند و یا وضعیت او را بدتر کند. این نیاز به مهارت جزئی‌نگری و دقت دارد.

آیا من می‌توانم دستیار فیزیوتراپی شوم؟

برای ورود به حرفه دستیار فیزیوتراپی نیاز به حداقل مدرک دیپلم یا معادل آن است. شما می‌بایست با آناتومی بدن مخصوصا عضلات و ماهیچه‌ها و مفاصل آشنایی خوبی داشته باشید و کارکرد کلی آنها را بدانید. این ابتدایی‌ترین شروط دستیار فیزیوتراپی شدن است. در کنار اینها آگاهی داشتن در مورد ماساژ و تمرینات آمادگی جسمانی هم به شما کمک می‌کنند دوره آموزشی بهتری داشته باشید و سریع‌تر با این حرفه آشنا شوید. داشتن مهارت‌های شخصیتی و انگیزه‌های فردی از موارد دیگری هستند که اگر آنها را در خود می‌بینید می‌توانید برای ورود به شغل دستیار فیزیوتراپی اقدام کنید.

از کجا شروع کنم؟

برای شروع باید آموزش ببیند تا با اصول علمی و حرفه‌ای دستیاری آشنا شوید. یکی از نهادهایی که آموزش این رشته را بر عهده دارد جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی است. در دوره دستیار فیزیوتراپی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، دروس در نظر گرفته شده هم به شکل تئوری و هم علمی تدریس خواهند شد و پس از امتحان به فارغ‌التحصیلان گواهینامه‌ای اعطا می‌شود. این دوره‌ کوتاه‌مدت و فشرده زیر نظر اساتید حرفه‌ای و متخصص در محیطی آکادمیک برگزار می‌شود. چند ساعت کارورزی عملی در نظر گرفته شده در این دوره به شما کمک می‌کند به خوبی مفاهیم تدریس شده را درک کنید و با تجربه و اعتماد به نفس بیشتر وارد این حرفه شوید.

فرصت‌های شغلی دستیار فیزیوتراپی کجا‌ها هستند؟

شغل‌هایی که یک دستیار فیزیوتراپی حرفه‌ای می‌تواند در آنها فعالیت کند طیف گسترده‌ای را شامل می‌شوند؛ از محیط‌های درمانی تا ورزشی. برای دستیار آموزش‌دیده بازار کاری مناسب و متنوعی وجود دارد:

• مطب فیزیوتراپی؛

اصلی‌ترین جایی که دستیاران در آنجا مشغول به فعالیت هستند مطب فیزیوتراپ است. مطب‌ها بیشترین فرصت‌های کاری را در اختیار دستیاران قرار می‌دهند و اکثر آنها اینجا را برای کار انتخاب می‌کنند.

• بیمارستان، کلینیک و هلال‌احمر؛

به عنوان دستیار فیزیوتراپیست در بخش‌های فیزیوتراپی می‌توانند به کار بپردازند. فعالیت دستیاران هم مربوط به بیماران بستری خواهد بود و هم بیماران سرپایی. در بیمارستان وظایف دستیاران نسبت به مطب سنگین‌تر بوده و حجم کاری سنگین‌تری دارند.

• مراکز توانبخشی و خانه‌های سالمندان؛

مراکز توانبخشی که به معلولین یا سالمندان خدمت می‌دهند به دستیار عنوان پرستار و تمرین‌دهنده نیاز دارند. این مراکز محیط کار مناسبی برای دستیاران خواهد بود.

• پرستار خانگی؛

در این موقعیت کاری، دستیار فیزیوتراپیست به عنوان پرستار خانگی به معلولین، سالمندان و بیماران خاص کمک می‌کنند. با تغییر سبک زندگی و مهم‌تر شدن سلامتی، این موقعیت کاری رشد بیشتری خواهد داشت.

• آمادگی جسمانی و ورزش؛

دستیار فیزیوتراپیست می‌تواند به عنوان تمرین‌دهنده و مربی ورزشی در مدارس، باشگاه‌ها، ادارات و محیط‌های کاری حضور داشته باشد و به افراد تمرین دهد تا وضعیت سلامتی‌شان به خطر نیافتد.

نیاز شغلی دستیار فیزیوتراپی در کشور چقدر است؟

طبق آخرین برآوردها تقریبا 7000 فیزیوتراپیست در کشور مشغول فعالیت‌اند. بسته به موقعیت محل کار و تعداد بیمارانی که به فیزیوتراپیست مراجعه می‌کنند تعداد دستیار متفاوت خواهد بود ولی می‌توان گفت هر کارشناس به حداقل 3 دستیار احتیاج دارد. بنابراین باید گفت در حال حاضر به تقریبا 21 هزار دستیار نیاز است تا فرآیند درمانی با مشکل مواجه نشود. نکته قابل‌توجه اینجاست که به ازای هر 10 هزار ایرانی یک فیزیوتراپیست وجود دارد که از میانگین جهانی خیلی کمتر است. کشورهای جهان اول به ازای هر 2 هزار نفر یا کمتر یک فیزیوتراپ دارند. از طرف دیگر به خاطر اهمیت بیشتر فیزیوتراپی در کشورهای دیگر، مهاجرت در بین فیزیوتراپ‌ها نرخ بالاتری دارد و خیلی از فارغ‌التحصیلان هر ساله کشور را به مقصد کشورهای اروپایی و همینطور آمریکا و استرالیا ترک می‌کنند. طبق آمار سازمان سنجش، هر ساله در حدود 300 نفر به جمع دانشجویان رشته فیزیوتراپی اضافه می‌شوند؛ می‌توان گفت این رشته هر سال 300 فارغ‌التحصیل لیسانس دارد و اگر 200 نفر از این تعداد وارد بازار کار شوند، هر سال به تقریبا 600 دستیار فیزیوتراپ نیاز خواهد بود.

طبق آمار تقاضا برای دستیار فیزیوتراپی نرخ رشد بیشتر و سریع‌تری نسبت به مشاغل متوسط دارد. اگر تعداد بیمارستان‌ها، کلینک‌ها، هلال‌احمرها، مراکز توانبخشی و خانه‌های سالمندان، پرستاری خانگی و مدارس و باشگاه‌هایی که نیاز به کارشناس فیزیوتراپیست و دستیار دارند را هم اضافه کنیم، خواهیم دید که تعداد دستیار مورد نیاز چند هزار نفر بیشتر خواهد شد. دستیار فیزیوتراپی موقعیت کاری بالقوه مناسب و گسترده‌ای به حساب می‌آید؛ برآوردها نشان داده که در سال ۲۰۲۰، تعداد دستیاران فیزیوتراپی ۴۳ درصد افزایش می‌یابد. نکته قابل‌اعتنا اینجاست که ایران جزو کشورهایی است که بیشترین آمار تصادفات منجر به فوت و آسیب را در دنیا دارد. تعداد قابل‌توجه معلولین این حوادث در کنار معلولین حوادث طبیعی، جانبازان جنگی، همینطور پیرتر شدن جمعیت کشور همگی دال بر اهمیت این حرفه و نیازی است که کشور به دستیار فیزیوتراپی دارد.

پراکندگی شغلی تکنسین داروخانه در سطح کشور چگونه است؟

فیزیوتراپیست می‌تواند چند مقطع تحصیلی را بگذرانند: کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری حرفه‌ای و دکتری تخصصی (Ph.D). او پس از فارغ‌التحصیلی در هر مقطع می‌تواند با مجوز نظام پزشکی مطب باز کند و مشغول فعالیت‌شود. غیر از مطب فیزیوتراپی در کشور در حدود 900 بیمارستان و 550 پایگاه هلال‌احمر وجود دارد؛ به طور میانگین برای هر شهر یک پایگاه هلال احمر. همینطور تعدادی کلینیک فیزیوتراپی که به طور تخصصی خدمات فیزیوتراپی ارائه می‌دهند هم در کشور فعالند. مراکز توانبخشی و خانه های سالمندان که زیر نظر سازمان بهزیستی کشور فعالیت دارند، جزو جاهایی هستند که به فیزیوتراپیست برای کمک به معلولین و سالمندان نیاز دارند.

پراکندگی شغلی دستیار فیزیوتراپی را می‌توان بر مبنای تعداد مطب‌ها، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی، پایگاه‌های هلال‌احمر و مراکز توانبخشی و خانه‌های سالمندان برای هر استان محاسبه و تخمین زد؛ شکل زیر این پراکندگی «موقعیت‌های کاری» را نشان می‌دهد:

استان‌های تهران، اصفهان، فارس، خوزستان و آذربایجان شرقی بیشترین موقعیت کاری را در اختیار متقاضیان قرار می دهند. مطب‌های فیزیوتراپی، بیمارستان و کلینیک تخصصی، پایگاه‌های هلال احمر و مراکز توانبخشی و خانه سالمندان در این استان‌ها بیش از جاهای دیگر کشور است و به خاطر همین متقاضیان دستیار فیزیوتراپی بهترین فرصت‌های کاری را در این استان‌ها خواهند یافت. چند استان مثل مازندران، گیلان، سمنان، آذربایجان غربی وضعیت نسبتا خوبی در این زمینه دارند. اما خیلی از استان‌ها، از جمله استان‌های مرزی وضعیت کاری چندان مطلوبی ندارند. سیستان‌وبلوچستان، خراسان شمالی و جنوبی، هرمزگان، بوشهر، ایلام، کردستان و اردبیل از جمله استان‌هایی هستند که موقعیت کمتری در اختیار متقاضی قرار می‌دهند. در این استان‌ها علاوه بر اینکه فیزیوتراپیست‌های زیادی فعالیت ندارند، بیمارستان و کلینیک‌های تخصصی کمی هم وجود دارد. در حقیقت بخش عمده کمبود نیروی کارشناس فیزیوتراپیست مربوط به این استان‌ها است.

درآمد دستیار فیزیوتراپی چقدر است؟

حقوق دستیار فیزیوتراپی بر اساس سابقه کار، موقعیت مطب و اینکه نیرویی پاره‌وقت یا تمام‌وقت است، متغیر است. دستمزد دستیار پاره‌وقت بر اساس تعداد روزهای حضور و مدت زمان محاسبه می‌شود. به طور کلی رقم پرداختی به یک دستیار تمام‌وقت از حداقل حقوق اداره کار شروع می‌شود و با در نظر گرفتن سابقه کاری، مسئولیت‌های دستیار و میزان درآمد مطب یا کلینیک بیشتر می‌شود. این رقم بسته به شرایط می‌تواند تا سه برابر هم افزایش یابد. دستیار فیزیوتراپی وظیفه‌ای تخصصی است؛ کار با دستگاه‌ها و همینطور تمرین دادن درست نیاز به آموزش و تجربه دارد. بنابراین دستیار فیزیوتراپی به عنوان کارگری متخصص و ماهر به راحتی قابل جایگزینی نیست. همین باعث می‌شود تا موقعیت کاری دستیاری قابلیت پیشرفت زیادی داشته باشد و دستیار بتواند طی سال‌ها به موقعیت و درآمد بهتری دست پیدا کند.

آیا دستیار فیزیوتراپی شغل ارزشمندی است؟

5 دلیل برای اینکه این حرفه می‌تواند ارزشمند باشد:

1. رشد تقاضا؛ بازار کاری دستیار فیزیوتراپی در حال رشد است. درمان فیزیوتراپی نسبت به درمان‌های دارویی عوارض کمتری دارد و به خاطر همین بیماران این نوع درمان را ترجیح می‌دهند. با افزایش محبوبیت فیزیواترپی، تقاضای دستیاری نیز هر ساله بیشتر می‌شود.
2. کسب مهارت در زمانی کوتاه؛ متقاضی با گذراندن یک دوره کوتاه و فشرده و مدتی کارآموزی در این رشته به مهارت دست پیدا می‌کند و گواهینامه می‌گیرد.
3. کمک به مردم؛ دستیار فیزیوتراپی با مردم سر و کار دارد و هدف اصلی‌اش کمک به بیماران است. او نقش مهمی در حفظ سلامتی و بهبود کیفیت زندگی بیماران ایفا می‌کنند. این باعث می‌شود حس خوبی از کمک به مردم داشته باشد.
4. تنوع کار؛ دستیار فیزیوتراپی می‌تواند در مطب، بیمارستان، آسایشگاه‌ها و مراکز توانبخشی، شرکت‌ها و مدارس و ... به عنوان دستیار، پرستار و مربی کار کند.
5. کار کردن با دست؛ این موقعیت کاری برای آنهایی که حوصله پشت میزنشینی، تایپ‌کردن و کارهای دفتری ندارند فرصت مناسبی خواهد بود. دستیار به دست‌هایش خیلی نیاز دارد و می‌تواند کارهای زیادی با آنها انجام دهد.

کجا دوره دستیار فیزیوتراپی را بگذرانم؟

جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی یکی از معتبرترین مراکزی است که می‌توان در آن دوره کوتاه‌مدت آموزش دستیار فیزیوتراپی را گذراند. این دوره‌ها در سطح پیشرفته با آموزش متخصصین حرفه‌ای برگزار می‌شود. شما با چند ماه آموزش و حضور در جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به یک دستیار حرفه‌ای تبدیل خواهید شد؛ با آناتومی بدن انسان، بیماری‌ها و آسیب‌های مفاصل، عضلات و ماهیچه‌ها، تجهیزات فیزیوتراپی و نحوه کار با آنها آشنا می‌شوید و قادرید در مطب، بیمارستان و مراکز توانبخشی به عنوان دستیار و پرستار کار کنید.

مزیت‌های دوره‌های جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی چیست؟

• اعتبار علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دومین دانشگاه بزرگ پزشکی کشور و جزو 5 دانشگاه پزشکی برتر ایران است.

• هزینه معقول؛

هزینه دوره‌ها به نسبت هزینه‌های جاری زندگی رقم قابل‌قبولی است. این هزینه از هزینه یک ترم دانشگاه هم کمتر است.

• دوره‌های دائمی؛

دوره‌های آموزشی این مرکز در تمام سال برگزار می‌شود. شما می‌توانید هرگاه اراده کردید در این دوره‌ها شرکت کنید.

ارتباط مستقیم با کارشناس دوره: 09916448036 (خانم بیات)

ارتباط مستقیم با کارشناس دوره از طریق تلگرام: t.me/acecrhealth